سانسوریا (Sansevieria trifasciata) که به عنوان گیاه مار یا زبان مادر شوهر (قینانا دیلی در زیان ترکی) نیز معروف است، یکی از محبوب ترین و سخت ترین گونه‌های گیاهان خانگی است. این گیاه دارای برگهای سفت است که بسته به نوع آن از ۱۵ سانت تا ۵/۱ متر بلند می‌شوند. سانسوریاها معمولاً دارای برگهای سبز بلند و صاف هستند، در حالی که نوعی از آن که به عنوان زبان مادر شوهر شناخته می‌شود، معمولاً حاشیه زرد رنگی دارد.

سانسوریا عضو خانواده Asparagacea خویشاوندی از مارچوبگان است. سانسوریا برای اولین بار در چین پرورش داده شد و به عنوان گیاه خزانه ای نگهداری می‌شد. زیرا این عقیده بر این بود که هشت خدایان فضیلت‌های خود را (زندگی طولانی، رفاه، شعور، زیبایی، هنر، شعر، سلامتی و قدرت) بر کسانی که گیاه مار رشد می‌دهند اهدا می‌کردند. همچنین سانسوریا در بین چندین گیاه انتخاب شده توسط ناسا برای مطالعه در مورد چگونگی استفاده از گیاهان برای تصفیه هوا و مبارزه با “سندرم ساختمان بیمار” است. طبق مطالعات مشترکی که توسط اداره باغبانی دانشگاه جورجیا و انستیتوی تحقیقات زیست محیطی در دانشگاه یونسی در سئول کره انجام شده است، سانسوریا توانایی خارج کردن فرمالدئید و بنزن از هوا و تصفیه‌ی آن را دارد.

انواع گیاه آپارتمانی سانسوریا

• سانسوریا‌هانی (Hahnii Sansevieria) تا حدود ۱۵ سانتی متر قد رشد می‌کند. برگ‌های آن خوشه ای بوده شبیه لانه پرنده است.
• سانسوریا لوله‌ای یا نیزه‌ای (Sansevieria cylindrica) دارای برگهای گرد و سفت است که می‌تواند به چندین سانتی متر برسد. قوس برگها از سمت تاج مرکزی به بیرون است.
• سانسوریا لورنتی (Sansevieria trifasciata Laurentii) حاشیه برگهای زرد رنگی دارد. برای تکثیر این گیاه، باید به جای بذر از قلمه‌های برگ استفاده شود.
• سانسوریا گرهی (Sansevieria trifasciata Twist) دارای برگهای پیچیده است که به صورت افقی لبه‌های رنگارنگ زرد رنگ راه راه دارند. قد آن حدود ۳۵ سانتی متر رشد می‌کند.
• سانسوریا بلند ابلق (Sansevieria trifasciata Bantel’s Sensation) به طول تقریباً یک متر بلند است و دارای برگهای باریک با نوارهای عمودی سفید است.
• سانسوریا کویری (Sansevieria trifasciata desertii)، که گاهی اوقات چمن کرگدن نیز نامیده می‌شود، با برگهایی با رنگ قرمز شاداب تا ۳۰ سانتی متر رشد می‌کند.

نحوه‌ی نگهداری و پرورش گل سانسوریا

کاشت و تکثیر

هنگام کاشت جنس گلدان باید از ماده‌ای محکم باشد، چراکه ریشه‌های قوی می‌توانند گلدان‌های ضعیف را به راحتی خرد کرده و بشکنند. هنگام تغییر مکان، همیشه از خاک گلدان تازه استفاده کنید. سانسوریاها عموماً آهسته رشد می‌کنند و به ندرت نیاز به تغییر مکان دارند. اما اگر به آنها آفتاب فراوان داده شود، ممکن است به سرعت رشد کنند و سالانه نیاز به تکثیر یا تقسیم داشته باشند.

 تکثیر سانسوریا از طریق قلمه برگ و یا تقسیم ساقه‌های زیر زمینی امکان پذیر است. تقسیم ساقه‌های پای گیاه برای گونه‌های ابلق در بهار انجام می‌شود. گرفتن قلمه در حدود ۸ سانتی متر و ریشه دار کردن آن در خاک شنی یا ماسه بادی مناسب است. نصف قلمه را باید در ماسه فرو برد و پلاستیک شفاف روی آن کشید. قلمه‌ها را باید در حرارت ۲۱ درجه سانتی گراد و در ماسه زد.

نور و دما

گل‌های آپارتمانی سانسوریا به نور زیاد حساس نیستند، اما نور غیرمستقیم ثابت را به نور مستقیم ترجیح می‌دهند. آنها می‌توانند با شرایط متفاوت نور خورشید سازگار شوند و همچنین در شرایط کاملاً کم نور هم زنده می‌مانند، اما برگ‌های آن تیره می‌شوند.

گل آپارتمانی سانسوریا شرایط گرم را ترجیح می‌دهد و اگر در معرض دمای زیر ۱۰ درجه سانتیگراد قرار گیرد، رنج خواهد برد. دامنه‌ی دمای بین ۲۱ تا ۳۲ درجه بهترین حالت است.

کوددهی

گل سانسوریا را با کود کاکتوس خفیف در طول فصل رشد یا یک کود مایع متعادل رقیق شده کوددهی کنید. در زمستان نیازی به کوددهی نیست.

ترکیب خاک مناسب برای این گیاه عبارت است از : یک قسمت خاک برگ به اضافه یک قسمت خاک لیمویی به اضافه مقدار کمی‌کود حیوانی پوسیده. همچنین می‌توان مخلوطی از ۲ پیمانه پیت موس یا خاک برگ و یک پیمانه ماسه شسته را با هم ترکیب کرده و برای این گیاه استفاده کرد.

آبیاری

گل آپارتمانی سانسوریا را تا زمانی که خاک گلدان خشک نشده آب ندهید، در تابستان تقریباً یک بار در هفته کافی است. در طول زمستان، آبیاری را به یک بار در ماه یا هر زمان که خاک قابل لمس خشک شده باشد، کاهش دهید. آبیاری زیادی می‌تواند گیاه را از بین ببرد.

آفات و مشکلات گل آپارتمانی سانسوریا

• اگر برخی از قسمت‌های برگ‌ها سوخته یا خشک شده‌اند به دلیل قرار گرفتن در معرض آفتاب مستقیم است. بنابراین گیاه را از کنار پنجره دور کنید.
• اگر برخی حشرات ریز از ته گلدان بیرون می‌آیند، باید خاک آن را سمپاشی کنید. همچنین می‌توانید چسب‌های مخصوص را در کنار گلدان قرار دهید تا حشرات به آن جمع شده و از بین بروند.
• ممکن است به دلیل آبیاری زیاد لکه‌های قهوه‌ای در برگ‌های سانسوریا دیده شود. برگ‌های آسیب دیده را هرس کنید و تا زمانی که خاک گلدان خشک نشده به آن آب ندهید.
• ممکن است به دلیل عدم دریافت نور کافی برگ‌های گل رنگ پریده به نظر برسند. در این حالت این گل آپارتمانی را به مکانی که دارای نور غیرمستقیم خوبی است انتقال دهید.

منابع:

www.thespruce.com
worldofsucculents.com
www.almanac.com