حسن یوسف (Coleus) که در ایران به دلیل زیبایی چشمگیرش نام حضرت یوسف (ع) را به آن داده‌اند، یکی از زیباترین گل‌ها و گیاهان آپارتمانی است. این گل آپارتمانی به دلیل داشتن رنگ‌بندی زیبا در انواع گونه‌ها و نگهداری آسان جزو گل‌های آپارتمانی محبوب به شمار می‌آید.

نحوه‌ی نگهداری و پرورش گل حسن یوسف

کاشت و تکثیر

گونه‌های مدرن حسن یوسف هیبریدی هستند که از قلمه‌ها رشد می‌کنند، اما هنوز هم می‌توانید بذرهایی از انواع قدیمی‌تر و دارای تحمل سایه پیدا کنید. برای گل‌خانه‌های سرپوشیده در فصل بهار شروع به کاشت کنید. اما اگر آنها را به عنوان گیاهان آپارتمانی پرورش می‌دهید، می‌توانید بذر را در هر زمان که خواستید کاشت کنید.

رشد حسن یوسف زیاد است و ممکن است بعد از ۶ ماه یا ۱ سال به عوض کردن گلدانش با گلدان بزرگ نیاز داشته باشد. هر چند وقت یکبار ته گلدان را چک کنید و چنانچه ریشه‌های گیاه از سوراخ‌های کف گلدان خارج شده بود نسبت به تعویض گلدان اقدام کنید.

تکثیر گیاه حسن یوسف خیلی آسان است. برای این کار می‌توانید در فصل بهار و تابستان از گیاه اصلی قلمه (ساقه) جدا کنید. با یک چاقوی تیز قلمه ۸-۵ سانتی متری را جدا کرده و آن را در لیوان آبی قرار دهید تا ریشه دار شود. پس از اینکه ریشه داد آنرا در گلدان مناسب بکارید.

نور و دما

گل حسن یوسف به هیچ وجه در برابر سرما تحمل ندارند، بنابراین آن را در هوای سرد قرار ندهید و دمای اتاق یا گلخانه را به کمتر از ۲۱ درجه نرسانید.

گل حسن یوسف برای حفظ زیبایی و رنگ برگ‌هایش به نور فراوان و غیرمستقیم خورشید نیاز دارد. بهترین مکان برای نگهداری این گل زیبا پشت پنجره آفتاب گیر می‌باشد. چنانچه محیط حسن یوسف نور کافی نداشته باشد رنگ برگ‌ها تغییر کرده و سبز و علفی می‌شود. همچنین نور مستقیم و شدید خورشید هم باعث می‌شود برگ‌ها کم رنگ شده، بسوزند و یا حتی گل شما از بین برود.

کوددهی

گفته می‌شود که حسن یوسف یک PH خنثی تا کمی‌قلیایی را ترجیح می‌دهد، اما تا زمانی که مواد آلی مناسبی در گلدان وجود داشته باشد، گل شما باید خوب رشد کرده و سرزنده باشد.

اگرچه گل حسن یوسف عاشق گرماست، اما به خاک مرطوب نیز احتیاج دارند. خاک همیشه نباید مرطوب بماند، اما خاک‌های خشک (به مدت طولانی) رشد این گل را کند می‌کند و برگ‌ها شروع به قهوه ای یا زرد شدن در لبه‌ها می‌کنند.

کود گیاهی به خاک کمک می‌کند تا بیشتر رطوبت را حفظ کند، اما کود گیاهی سدر می‌تواند برای حسن یوسف سمی‌باشد، بنابراین آن را در اطراف این گیاهان قرار ندهید. اگر خاک غنی دارید، شاید به هیچ وجه نیازی به تغذیه‌ی دوباره‌ی حسن یوسف نداشته باشید. اگر اینطور نیست، از کود متعادل نیمه قوی ماهیانه استفاده کنید. اگر کود را به طور منظم استفاده کنید، برگ‌های زیبایی را از حسن یوسف خواهید داشت.

همچنین برای تغذیه این گیاه می‌توانید در فصل بهار و تابستان هر دو هفته یکبار آن را با کودهای مایع آبیاری کنید.

آبیاری

به جز چیدن و هرس کردن برگ‌های این گل، تنها نگهداری واقعی مورد نیاز، اطمینان از دریافت آب کافی است. گل حسن یوسف در گلدان ممکن است نیاز به آبیاری دو بار در روز داشته باشد.

خاک گلدان حسن یوسف باید همیشه مرطوب باشد. به محض خشک شدن خاک باید آن را آبیاری کنید. البته در فصل زمستان بهتر است دفعات آبیاری کاهش پیدا کند. آبیاری بیش از اندازه باعث سیاه شدن ساقه و پژمرده شدن حسن یوسف می‌شود.

آفات و مشکلات گل حسن یوسف

گل حسن یوسف معمولاً دچار آفات نمی‌شود، مگر اینکه هوا سرد و مرطوب شود. اگر این اتفاق بیفتد، انتظار داشته باشید که علائم بیماریهای قارچی مانند کپک را مشاهده کنید. اگر گل را در داخل خانه پروش می‌دهید، مراقب درجه هوا، حشره‌های سفید و به ویژه شپشک‌ها باشید.

در ادامه به چند مشلی که ممکن است در هنگام پرورش گل حسن یوسف با آنها مواجه شوید و همچنین دلایل این مشکلات آورده شده است:

• به دلیل آبیاری بیش از حد و تهیه نامناسب خاک گلدان ممکن است ساقه‌ی گل حسن یوسف سیاه شود.
• به دلیل آبیاری کم و عدم بازدید زهکش گلدان ممکن است برگ‌های پایین زرد شده و بریزند.
• اگر نور کافی به حسن یوسف نرسد گیاه رنگ دانه‌های خود را از دست می‌دهد و اصطلاحا علفی و کم رنگ می‌شود.
• اگر گیاه را در نور مستقیم آفتاب نگهداری کنید، نقاط سوخته روی برگ‌ها ایجاد می‌شود.
• اگر برگ‌های گل حسن یوسف خشک شده و بریزند احتمال دارد به علت خشکی هوا و نور مستقیم و شدید خورشید باشد. اما اگر برگ‌ها سالم باشند و بریزند احتمال دارد به خاطر سرما و یا حتی آبیاری بیش از اندازه باشد.

منابع:

www.thespruce.com
www.almanac.com
www.gardeners.com